بدون شک هرکس که در امر صادرات و واردات تجربه داشته باشد، به خوبی اهمیت حمل و نقل را درک می کند. با توجه به مقدار و حجم بار ارسالی، کشور فروشنده و کشور خریدار و خیلی دیگر از مسائل تعیین نوع حمل و نقل بین المللی اهمیت قابل توجهی پیدا می کند.
به خاطر حجم بالای مبادلات دریایی و حمل بار از داخل و خارج و همینطورحمل مسافر، مدون شدن و دانستن برخی از قانون های اصلی مربوط به حمل و نقل دریایی می تواند راهنمای مناسبی برای فعالان عرصه صادرات و واردات و بازرگانی باشد.
فصل چهارم قوانین حمل و نقل دریایی مربوط به قوانین باربری دریایی است که ذکر چند نکته از این فصل می تواند راهنما و مفید باشد.
در ابتدا به تعریف چند مفهوم می پردازیم.
بارنامه دریایی به صورت زیر تعریف شده است:
بارنامه دریایی به سندی اطلاق می شود که مشخصات کامل بار در آن ذکر شده باشد. بارنامه باید به امضا فرمانده کشتی یا ناینده اوکه بار را تحویل می گیرد، برسد و به موجب این بارنامه فرمانده کشتی تعهد می کند که بار را به مقصد حمل کند و به گیرنده تحویل دهد.
بارنامه دریایی همچنین به منزله رسید دریافت بار است.
نوشتن بارنامه در واقع صحت نوشتار بارنامه بسیار مهم است. در زمان نوشتن بارنامه ذکر تعداد بسته ها به همراه ذکر اجمالی نو.ع کالا، صاحب کالا، وزن خالص و وزن ناخالص کالا ضروری است و همینطور باید شماره سفر، شماره کانتینر، نام کشتی، شماره بارنامه، بندر مبدا و بندر مقثصد و شرایط خرید (اینکوترمز) حتما باید قید شود.
حمل و نقل دریایی مزایایی نسبت به انواع دیگر حمل و نقل بین المللی دارد. هزینه ی حمل و نقل دریائی نسبت به حمل و نقل هوایی و حمل و نقل زمینی تا حدودی کمتر بوده و حمل دریایی کالا و محموله ها از نظر اقتصادی به صرفه تر است.
مورد دوم، امکان جابه جایی بار با حجم و وزن بسیار زیاد در حمل و نقل دریایی وجود دارد. حمل و نقل دریایی محدودیتی برای بارهای با حجم و وزن زیاد ندارد. حتی بارهایی به سنگینی ۵۰۰ هزار تن را نیز می توان با حمل و نقل دریایی با امنیت کامل و بدون ضربه به محموله، جابجا کرد.
بطور کلی برخی ازمزایای حمل و نقل دریائی را می توان اینگونه بیان نمود :
۱) حمل دریایی نسبت به بقیه روش ها به صرفه تر بوده و به همین دلیل است که صاحبان کالا و شرکت های بازرگانی و تجاری اکثرا ترجیح می دهند کالای خود را با آب های آزاد حمل کنند. می توان گفت بیش ترین حجم تجارت و حمل و نقل از طریق دریا و آب های آزاد انجام می شود.
۲) امتیاز دیگری که این روش دارد، ثابت بودن نرخ کرایه است. چون نرخ کرایه را شرکت های حمل و نقل تعیین می کنند و تقریبا نرخ ثابتی است که همه خواه ناخواه، ملزم به رعایت آن هستند.
البته کشتی های آزاد نیز وجود دارند که با توافق با صاحب کالا و شرکت حمل نرخ را تعیین می کنند، که البته استثنا هستند.
۳) مزیت دیگر حمل و نقل دریایی بین المللی حمل کالا با حجم بالا است. همانطور که در بالا ذکر شد، از طریق آب های آزاد محموله های نسبتا سنگین تا حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن را به سهولت می توان با یک کشتی از بندری به بندر دیگر در مسیرهای بین المللی دریایی جابجا کرد.
۴) مزیت دیگر این روش این است که ضریب اطمینان و ایمنی حمل از طریق آب های آزاد به مراتب بالاتر از حمل ونقل زمینی است. چون کسانی که کالا را حمل می کنند موظف به رعایت استانداردها و قوانین بین المللی حمل و نقل هستند. و خریدار و فروشنده باید اینکوترمز را رعایت کنند. این روش تا حدود زیادی بدون خطر است و تقریبا در همه موارد به کالا آسیب نمی رسد، به علاوه که شرکت های بیمه با بیمه کردن کشتی های باربری خطر حمله به این کشتی ها را تا حدودی پوشش می دهند.
البته ایراد عمده حمل کالا از طریق دریا، زمان تحویل کالا به مقصد است که نسبت به حمل هوایی و زمینی بسیار بیشتر است. بدیهی است که اگر زمان برای شما اهمیت بالایی دارد این روش حمل و نقل توصیه نمی شود.
تجارت دریایی
حمل و نقل دریایی ایران که وظیفه نقل و انتقال بیش از 90 درصد کالاهای وارداتی و صادراتی را برعهده دارد، یکی از نخستین بخشهای اقتصاد ایران بود که از تحریمهای بینالمللی تحت تأثیر قرارگرفت و آسیب دید.
درآن دوران با تحریم بیمه ای که برای کشتیها وخطوط کشتیرانی همکار با ایران وضع شد شرایط برای فعالیت این بخش دشوارتر شد. اما آثار لغو تحریم و برجام نیز زودتر از بخشهای دیگر حمل و نقل دریایی و بنادر ایران را تحت تأثیر خود قرار داد و از همان روزهای نخست اجرایی شدن برجام فعالیتها در بنادر ایران رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و هر روز شرایط بهتری حاکم شد به طوری که با لغو تحریمهای کشتیرانی و رفع تمام محدودیتهایی که صنعت حمل و نقل دریایی ایران را آزار میداد، درحال حاضر اغلب خطوط بزرگ کشتیرانی جهان که از بنادر ایران کوچ کرده بودند دوباره به ایران بازگشتهاند و دفاتر و نمایندگیهای خود را بازگشایی کردهاند. خبرگزاریهای خارجی نیز از افزایش تمایل شرکتهای خارجی فعال در زمینه بیمه برای بازگشت و همکاری با ایران خبر دادهاند. موضوعی که از سوی معاون بیمه مرکزی ایران نیز مورد تأیید قرارگرفت به طوری که درکنار تمام همکاریهایی که آغاز شده است، بیمه مرکزی ایران با شرکتهای بیمه اتکایی 7 کشور خارجی تفاهمنامه همکاری دو جانبه امضا کرده است که هماکنون این همکاریها آغاز شده است.
امضای تفاهمنامه همکاری بیمه ای با 7 کشور
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، معاون بیمههای اتکایی بیمه مرکزی ایران در این باره گفت: پس از اجرای برجام، تحریمهای بیمهای سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا (به غیر از موارد خاص) لغو شده است. بنابراین ارائه پوشش بیمه و بیمه اتکایی به ریسکهای موجود در ایران و دولت ایران مجاز اعلام شده است. همچنین تحریمهای OFAC در ارتباط با مؤسسات بیمه منجمله بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران برداشته شده و نام مؤسسات بیمه ایرانی در فهرست تحریمها نیست.
علاوه بر این کلوبهای بینالمللی پیاندآی که در زمینه بیمههای مسئولیت کشتیرانی فعالیت میکنند نیز همکاری خود را با ایران آغاز کردهاند، بنابراین هم خطوط و شناورهای داخلی و هم خطوط و شناورهای خارجی میتوانند به راحتی پوششهای بیمهای مورد نیاز خود را خریداری کنند. طی ماههای اخیر تعداد 50 فروند از 73 فروند شناورهای این ناوگان شرکت ملی نفتکش ایران و تعداد 11 فروند از 137 فروند شناور ناوگان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت های تابعه توانستهاند از کلوبهای بینالمللی IG بیمه اخذ نمایند. این موضوع بیانگر آن است که تحریمهای بیمهای پیاندآی شناورها برداشته شده است و امکان اخذ این پوششها از بازارهای اروپایی فراهم شده است.
در دوران پسا تحریم مؤسسه بیمه متقابل کیش که یک کلوب پیاندآی ایرانی است که در دوران تحریم ها تشکیل شده، توانسته برای تردد به بنادر اروپایی مجوزهای لازم را از کشورهای ایتالیا، اسپانیا و بلژیک دریافت نماید و اخیراً همین مجوز را از پاناما و قبرس نیز اخذ نموده است که این هم یکی از نکات مثبت برجام است.
پس از برداشته شدن تحریمهای بیمهای علیه جمهوری اسلامی ایران، بسیاری از کارگزاران و بیمهگران اتکایی بازار بیمه اروپا شامل انگلستان، فرانسه، آلمان، سوئیس و یونان، همچنین بازار بیمه شرق آسیا به ویژه ژاپن و کره جنوبی تقاضای ملاقات با شرکت های بیمه ایرانی را نمودند. تاکنون بخشی از ریسکهای نفت و انرژی، هواپیما و قراردادهای اتکایی توسط برخی از بیمهگران اتکایی اروپایی پذیرفته شده که جزو تحولات مثبت قلمداد میشود.
معاون بیمه مرکزی ایران در پاسخ به این سؤال که در کنار برطرف شدن موانع بیمهای، بیمه مرکزی ایران در زمینه بیمههای اتکایی با چه کشورهایی توافقنامه و تفاهمنامه همکاری دو جانبه امضا کرده است؟ اظهار کرد: در ماههای اخیر با شرکتهای بیمهای اتکایی بزرگی از کشورهای فرانسه، انگلیس، سوئیس، لیتوانی، یونان، ژاپن و آلمان همکاری دوجانبه آغاز شده است.
حمل ونقل دریایی در حوزه دریای خزر
حمل ونقل دریایی انواع آهن آلات، غلات، تخته، چوب، محمولات فله صنعتی، کک، سیمان، کلینکر، سنگ آهن، کالای عمومی، تجهیزات پروژه ای، کانتینر و خودرو
خطوط منظم حمل و نقل دریایی محمولات صادراتی از بنادر شمالی کشور به بنادر خارجی حوزه دریای خزر
ارائه نرخ های کرایه حمل دریایی کاملاًً رقابتی
ارائه بهترین و سهل ترین شرایط حمل و نقل دریایی انواع کالا / صدور بارنامه استاندارد
ارائه مشاوره رایگان به صاحبان محترم کالا به منظور حمل مطمئن، سریع و ارزان کالا در حوزه دریای خزر
معافیت از پرداخت عوارض 10 درصد بر کرایه حمل محمولات وارداتی
دریافت کرایه حمل محمولات صادراتی به صورت 100 درصد ریالی
کشتی های تحت کلاس مؤسسات معتبر طبقه بندی دریانوردی، دارای پوشش بیمه و کادری مجرب، متخصص و کارآمد
تأمین کانتینرهای استاندارد 20 و 40 فوتی خشک و 40 فوتی یخچالی در تمامی بنادر داخلی و خارجی دریای خزر
حمل و نقل دریایی انواع کالا به صورت منظم، مطمئن، سریع و استاندارد
حمل محمولات کانتینری به صورت LINER FULL و DOOR-TO-DOOR
حمل و اجاره کانتینرهای 20 و 40 فوتی خشک
حمل محمولات ترانزیتی از مبادی بنادر آسیای دور و حوزه خلیج فارس به کشورهایCIS و بالعکس
حمل محمولات و انواع فراورده های نفتی در دریای خزر
انجام امور نمایندگی کشتی های خارجی :
تانکر و کشتی های محمولات عمومی در بنادر شمالی ایران
شعب داخلی در تمام بنادر شمالی ایران
دفاتر خارجی در بنادر آستاراخان و آکتائو
شبکه اطلاع رسانی منحصر به فرد به منظور اعلام وضعیت بار و کشتی به صاحبان محترم کالا
خطوط حمل و نقل دریایی
از : بنادر انزلی، آستارا، نوشهر، فریدونکنار و امیرآباد به :
بندر آستاراخان / روسیه فدراتیو
بندر ماخاچ کالا / روسیه فدراتیو
بندر آکتائو / جمهوری قزاقستان
بندر باکو / جمهوری آذربایجان
بندرترکمن باشی / جمهوری ترکمنستان
بنادر رود ولگا / روسیه فدراتیو